به گزارش دبیرخانه همایش کتاب سال حوزه، پایان‌نامه« نقد و بررسی آرای فایرستون در مساله جهاد، بر پایه کتاب جهاد خاستگاه جنگ مقدس در اسلام»، اثر «علی فدایی راینی» در گروه علمی « تفسیر و علوم قرآن» در بیست و یکمین همایش کتاب سال حوزه شایسته تقدیر شناخته شد.

بر اساس این گزارش، در بخشی از چکیده این پایان‌نامه می‌خوانیم: جهاد در اسلام، ابعاد گوناگونی دارد که می‌توان همگی را در عنوان «تلاش در راه خدا» جمع کرد؛ اما تنها در مسئله جنگ، سوء برداشت‌های متعددی رخ داده که موجب هجمه‌های فراوانی به اسلام شده و به ویژه در سال‌های اخیر، با افزایش جنگ در مناطق اسلامی، پدیده اسلام‌هراسی رشد یافته است.

فایرستون، در کتاب جهاد خود، این مقوله را در سه حوزه قرآن، سنت و تاریخ بررسی و بر تفسیر آیات جهاد تمرکز کرده است. وی، به دلیل آنکه در این حوزه‌ها‌ جامع‌نگر نبوده و دیدگاه‌های گوناگون مسلمانان، به ویژه شیعیان، را بررسی نکرده، به این نتیجه رسیده است که پس از ظهور اسلام، ماهیت مادی جنگ تغییری نکرد؛ اما شریعت به این جنگ، قالب تقدس بخشید و به مسلمانان اجازه داد که بدون محدودیت، به جنگ مخالفان اسلام بروند.

اما پژوهش حاضر، در صدد نقد محتوایی و مبنایی آرای فایرستون در باره اندیشه جهاد و چگونگی وقوع آن است. این پژوهش، با بررسی مبانی اسلام در مسئله جنگ و استخراج خطوط راهبردی جهاد از منابع اسلامی، ثابت می‌کند که اصل در روابط مسلمانان با غیر مسلمانان، مسالمت است؛ نه جنگ. بنابراین، جهاد تنها برای دفاع برابر فتنه‌گری دشمنان تشریع شده است و سرکوب عقاید مخالفان و تحمیل دین، جایگاهی در اندیشه اسلامی ندارد.

ریشه برخی شبهات فایرستون، به دیدگاه سنتی مفسران در موضوع جهاد، مبنی بر اصالت جنگ در روابط مسلمانان و غیر مسلمانان، باز می‌گردد. از این ‌رو، لازم است در نقد آرای فایرستون، این دیدگاه نیز نقد شود.

شایان ذکر است، پایان‌نامه« نقد و بررسی آرای فایرستون در مساله جهاد، بر پایه کتاب جهاد خاستگاه جنگ مقدس در اسلام»، اثر «علی فدایی راینی» در گروه علمی « تفسیر و علوم قرآن» ، در « دانشگاه تهران (پرديس فارابی قم)» دفاع شده است.

گفتنی است، در بیست و یکمین همایش کتاب سال حوزه، از میان 933 اثر رسیده به این دوره، پس از ارزیابی اجمالی، 169 اثر به مرحله دوم داوری (ارزیابی تفصیلی) راه یافتند. از این تعداد، 54 اثر نامزد برگزیدگی شدند که پنج اثر رتبه برگزیده و 23 اثر رتبه شایسته تقدیر را به دست آوردند، نویسندگان 26 اثر نیز شایسته تحسین شدند.